“Kocam ve ben yaklaşık bir yıldır gebe kalmayı deniyorduk. Adetim beklediğim günde gelmeyince mutlu oldum. Kocam ise biraz daha beklememi önerdi. Adet döndüm birkaç gün daha geçtiğinde ise evde yapılan testlerden aldım. Ben test yaparken, kocam oturma odasında beni bekliyordu. Birlikte test sonucuna bakarken, test sonucu artık ebeveyn olacağımızı gösteriyordu. Kocam inanamayıp, şüpheyle baktı.  Artık ilk çocuğumuzu bekliyorduk!” 

Tebrikler! Hayatın en heyecan verici maceralarından biri olan gebeliğe hoş geldiniz. Gelecek 40 hafta boyunca vücudunuzda heyecan verici değişiklikler olacak. Artık yeni bir anne adayısınız ve bazı konularda endişelenmeniz normal. Şüphesiz pek çok sorunuz var. “Bebek kime benzeyecek?”, “Kız mı olacak erkek mi?”,  “ sağlıklı mı olacak?” sadece sorulardan birkaçıdır.  Gebelik muhteşem bir maceradır. Oturun ( fazla değil), rahatlayın ( olabildiğince çok) ve bu maceranın tadını çıkarın!

İlk üç aylık dönem gebeliğin 1. haftasından 13. haftaya kadar süren süreçtir ( ilk trimestr). Başlangıçta sizin için gebeliğin kaç haftalık olduğunu hesaplamak kolay değildir. Çoğu kadında bir adet döngüsü 28 gün sürer. Ancak normal aralıklar erişkin bir kadında 21-35 gün, genç kadınlarda 21-45 gün arasındadır. Döngünün 11-21 günleri arasında yumurta yumurtalıklardan salınır. Fallop tüpleri tarafından yakalanır. Bu sırada rahim kendisini gebeliğe hazırlar. Yaklaşık 12-24 saat boyunca yumurta fallop tüplerinde döllenebilir. Ancak yumurta sperm ile karşılaşmaz ise yumurta ve gebeliğe hazırlanmış rahim duvarı  adet kanamsı olarak atılır. Dölleme olduktan sonra zigot 46 kromozom içerir. Bu kromozomların 23 tanesi sizden, 23 tanesi babadan gelir. Bu kromozomlar binlerce gen içerir. Bu genler bebeğinizin cinsiyeti, göz ve saç rengi, vücud ölçüleri ve yüz yapısı gibi özelliklerini belirler. Artık döllenme tamamlanmıştır.

Çoğu kadın son adet tarihini bilmesine rağmen yumurtladığı tarihi bilmez. Bu nedenle gebelik hesaplanırken son adetin ilk günü alınarak hesaplanır. Yani gebeliğin başladığı tarih son adetin ilk günüdür.

Gebeliğin 3. haftası gebeliğinizin gerçekten başladığı haftadır. Bu haftada döllenmiş yumurta rahim içine gelir. Bu sırada bebeğiniz 13-32 özel olmayan hücre içeren hücre kümesidir. Buna morula denir. Çevresinde daha sonra bebeğin eşi olan plasentayı oluşturacak trofoblast denlen hücrelerde vardır. Morula-trofoblast ve sıvıdan oluşan bu kitleye “ blastokist” denir. Rahme gelen blastokist salgıladıkları enzimlerle kendine yeni evinde bir yatak oluşturur. Bu olay döllenmeden sonraki 12. günde meydana gelir. Bazen bu yerleşme sırasında lekelenme tarzında kanama olur. Döllenmeden 12 gün sonra küçük kılcal damarlar içeren plasentasyon başlar. Döllenmeden 14 gün sonra ( yani gebeliğin 4. haftasında) bebeğinizin boyutu yaklaşık 1 mm’dir. Üç katmandan oluşur. Bu katmanlardan daha sonra organlar ve dokular gelişir.

Döllenmeden 4 gün sonra gebelik hormonu (HCG) salgılanmaya başlar. Bu hormon overleri uyararak östrojen ve progesteron hormon salgılanmasını artırır.HCG hormonu önce kanda, daha sonra idrarda tesbit edilir. Evde yapılan gebeik testleri döllenmeden 6-12 gün sonra pozitifleşir. Bu sırada bebeğiniz tüplerden rahime olan yolcuğunu henüz tamamlamıştır. Yerleşme sırasında genelikle sarımsı, bazen lekelenme tarzı kahverengi-kanımsı akıntılar olabilir. Bu yerleşme sırasında düşükler oldukça yaygındır. Bu düşüğün kadının gebe olduğunu anlamadan gerçekleşmesi demektir. Araştırmacılar her 4 gebelik kaybından 3’ünün yerleşme başarısızlığına bağlı olduğunu düşünmektedir. Döllenmenin ilk haftalarında enfeksiyon, alkol, ilaç ve kimyasal maddelere maruz kalmak bu düşüklerin deneni olabilir.

Gebeliğin ilk 3 ayı - Op. Dr. Cevahir TekcanEvde gebelik testi yaptınız ve pozitif geldi. Şimdi ilk muayeneye gitme zamanınız. İlk muayenede sizin genel sağlık durumunuz, siz ve bebeğinizin sağlığını etkileyecek risk faktörlerinin belirlenmesi açısından önemlidir. Bu muayenede çoğunlukla rahim içinde bebeğinize ait kese görülebilir.Kese görülemeyen gebeler hcg takibine alınır.

Artık büyük haberi aldınız ve serüveniniz başladı. Tebrik ederim!

Bu, hayatınızdaki ve bebeğinizin gelişimindeki en önemli andır. Gebeliğin birkaç ayı en zor olanıdır.

5. hahtadan 8. haftaya kadar bebeğinizin hücreleri hızlıca gelişir ve çoklu fonksiyonlarını kazanır. Bebeğinizin kalp, beyin, omurilik, kas ve iskelet sistemi bu aylarda gelişmeye başlar.

5. haftada beyin-omurilik, sinirler ve omurga gelişmeye başlar. Omurga fetusun orta hattında kapanır. Haftanın bitimine doğru kalp ve damar sistemi gelişir. Döllenmeden 21-22 gün sonra ilk kalp atışı gözlenir. Ama ultrasonografi ile bu kalp atışları dinlenemeyebilir. Bu aşamada bebeğinizin yaklaşık boyu 1.5 mm dir.

6. Haftada bebeğinizin yüzü şekillenmeye başlar. Göz siniri oluşur. Daha sonra göz ve kulak oluşumları başlar. 6. haftada nöral tüp tümüyle kapanır. Beyin hızlıca büyümeye devam eder. 6. haftada fetal kalp kan pompalamaya başlar ve kalp düzenli ritmini alır. Sindirim ve solunum sistemi gelişmeye başlar. Daha sonra kol ve bacakları oluşturacak tomurcuklar gözlenir. Bu haftada bebek uzunluğu 3 mm’ dir.

7. Haftada bebeğinizin göbek bağı oluşmaya başlar. Göbek bağı bir damar yapısıdır. İki toplar damar bir atar damardan oluşur. Besin maddeleri ve oksijenden zengin kanı bebeğinize taşır.  Bir kan hücresisin anneden bebeğe geçip tekrar anneye dönmesi yaklaşık 30 saniye alır. Bu sırada beyin gelişmeye ve daha kompleks hal almaya devam eder. Fetal yüz daha belirginleşir. Ağız oluşumu ve kulak girintileri oluşur. Gözün renkli bölümü olan iris renklenir. Bacak, ayak, kol ve eller oluşur. Parmaklar gelişmeye başlar Bebeğinizin yaklaşık boyu 8 mm’ dir.

8.Haftada Bu haftada el ve ayak parmakları oluşur. Fakat parmaklar arasında perde mevcuttur. Kol ve bacaklar uzamaya başlar ve belirginleşir. Bilekler ve dirsekler oluşur. Göz kapakları gelişmiştir. Kulak, üst dudak ve burun tanınabilir hale gelir. Sindirim sistemi ve kalp gelişmeye devam etmektedir. Fetal kalp ritmi dakikada 150 vuruya ulaşmıştır. Bebeğinizin boyu yaklaşık 1.2 cm’dir.

“ Hamile olmaktan dolayı çok heyecanlıyım ama kendimi çok yorgun hissediyorum. Bütün gün uyuduğum oluyor. Fakat uyandığımda kendimi yine yorgun hissediyorum. Kendimi tükenmiş hissediyorum “

Gebeliğin ikinci ayında vücudunuzda muazzam değişiklikler olur. Gebelikte hormonlarda oluşan değişiklikler diğer organ fonksiyonlarını etkiler. Kusma ve bulantı gebelikte en çok görülen şikayettir. Artan progesteron hormonu sindirim kanalından yiyecek geçişini yavaşlatır. Ayrıca sindirim sistemi kaslarını gevşettir. Bunun sonucu olarak gaz şikayeti, karında şişlik, hazımsızlık, reflü ve kabızlık görülebilir. Alınana vitamin ve demir ilaçları bu şikayetleri artırabilir. Yine bazı kadınlarda hormonlar etkisiyle tükrük yapımında artma ve diş etti kanamaları gözlenebilir. Bu sıkıntılar normal sürecin parçasıdır.

Vücudunuz bebeğinize daha çok oksijen taşıyabilmek için kan üretimini artırır. Kan volümünüz artar. Kalbiniz daha güçlü ve daha hızlı kan pompalar. Ayrıca bebeğinize giden kan akımını artırmak için damarlarınızda genişleme olur. Bu değişiklikler susuzluk hissi, baş ağrısı, baş dönmesi ve yorgunluğa neden olur.

Memelerinizde hassasiyet gebeliğinizin en erken belirtilerinden biridir. Hormonal değişiklikler sayesinde süt kanalları bebeği beslemek için gelişir. Bu gelişim ilk üç ay devam eder. Daha az sıkan ve destekli penye sütyenlerle bu ağrı azaltılabilir. Yine memelerde renk değişikliği ve meme ucundaki halkanın genişlemesi renk pigmentinin hormonlar nedeniyle artmasına bağlıdır.

Hamileliğin başlangıcında yine hormonlar etkisiyle vajinal akıntıda artma görülmektedir. Bu akıntı ince süt rengindedir. Bu akıntı için ped kullanabilirsiniz, ama tampon enfeksiyon riski nedeniyle önerilmemektedir. Eğer akıntınız yeşil veya sarı renkte ve kokuluysa mutlaka doktorunuza danışmanız gereklidir.

Sık sık idrara çıkma gebeliğin diğer belirtisidir. Hem artan kan volumu nedeniyle idrar yapımı artar, hem de büyüyen rahim mesaneye bası yapar. Sonuçta tuvalet ihtiyacı artar. Gece yatmadan önce idrar kesesini uyaran kahve gibi kafein içeren gıdalar tüketilmemelidir. İdrar sıklığını azaltmak için sıvı alınımını kısıtlamayınız.

Artan yorgunluk ve değişen hormonlar ruh halinizi etkileyebilir. Sevinirken birden kendinizi üzgün, huzursuz hissedebilirsiniz. Neden yokken ağlama krizleri ve aşırı kırılgan tavır sergileyebilirsiniz. Bu doğal bir süreçtir. Çevrenizde sevdiğiniz insanlarla birlikte vakit geçirin ve onlardan yardım almaya çekinmeyin.

“ Mutlu haberi ailenizle ve arkadaşlarınızla paylaşma zamanı! “

Gebeliğin en en savunmasız dönemi ortadan kalkmaya başladı. Düşük gibi gebelik riski bu dönemden sonra azalmaya başlamıştır.

9.Haftada bebeğinizin kafası büyük ve ve göğsün üstüne sıkıştırılmış gibidir. El ve ayak parmakları şekil almaya, dirsekleri belirginleşmeye devam eder. Meme uçları ve kıl follikülleri oluşur. Sindirim sisteminde pankreas, safra kesesi ve safra yolları, anus oluşur. Bağırsaklar uzamaya başlar. Cinsiyeti belirleyen testis ve yumurtalıklar bu dönemde gelişir. Fakat dış genital organlar farklılaşmamıştır. Bu haftada bebeğiniz bazı hareketleri yapmaya başlar. Bu hareketler ultrasonografide zıplama hareketi olarak görülebilir. Bu haftada bebeğinizin uzunluğu 22 mm civarındadır.

10. Haftada Bebeğinizin tüm iç organları şekillenmeye başlamıştır. Bebeğinizin poposunda olan embriyonik kuyruk kaybolmuştur. Tüm parmakları ayrılmış, iskelet sistemi gelişmiştir. Süt dişlerini oluşturan diş tomurcuları gelişmeye başlamıştır.Göz kapağı iyice gelişmiştir, fakat gözler hala kapalıdır. Beynihızla gelişmeye devam eder. Dakikada 250.000 yeni neron (sinir hücresi) oluşur. Eğer bebeğiniz erkek ise testislerden testesteron salınımı başlar. Bebeğinizin yaklaşık boyu bu haftada 3 cm civarındadır.

11.Haftada Plasenta hızla gelişmeye devam eder. Bütün iç organlar yerinde ve hızlıca büyümeye devam eder. Kulaklar yukarıya doğru hareket eder ve normal yerlerini alır. Dış genital organlar gelişmeye başlar. Bebeğinizin kafa uzunluğu vücud uzunluğuna eşittir. Bebeğiniz yaklaşık 35 mm uzunluğundadır.

12. Haftada Bebeğiniz tamamen oluşmuştur. Tüm organları, kasları, kolları ve kemikleri yerinde, cinsiyet organları gelişmiştir. Organogenesis denilen organ oluşumu tamamlanmıştır. Bu hafta ile birlikte gerekli hallerde ilaç kullanımınız daha güvenli bir hal almıştır.Bebeğinizin iskelet sistemi kıkırdak denilen dokudan oluşmuştur ve sert kemik haline gelmeye başlamıştır.Tırnaklar oluşmuştur. Bebeğinizin kafası vücunun üçte biri kadardır. Bebeğinizin uzunluğu 6 cm civarında

“ Bedenim cocukluğumu hatırlayarak beni anneliğe hazırlıyor gibi hissediyorum. Her üç saatte bir birşeyler yiyorum! İhtiyacım olmayan şeyleri canım istiyor, çok yorgun olduğum için ağlıyorum! Dünyanın benim etrafımda döndüğünü zanlediyorum! “

Bu aydan sonra bu sıkıntılar azalacak ve kendinizi daha iyi hissedeceksiniz.